در نودویکمین نشست کانون فیلم معناگرا عنوان شد: زندگی سرداران شهید سرشار از معناست

جواد اردکانی، کارگردان فیلم «به کبودی یاس» در نود و یکمین نشست کانون فیلم معناگرا گفت: در این فیلم هیچ‌گونه اغراقی وجود ندارد و هرچه هست کاملا منطبق بر واقعیات زندگی شهید برونسی است.

«به کبودی یاس» روایت واقعی آخرین ماه‌های قبل از شهادت عبدالحسین برونسی از سرداران جنگ را نمایش می‌دهد. زمانی که به شهر می‌آید و می‌خواهد رزمندگان را برای عملیات بدر جمع کند اما هر یک از آنها مشکلاتی دارند که برونسی باید آنها را حل کند.

در ابتدای مراسم جواد اردکانی، کارگردان فیلم «به کبودی یاس» گفت: حدود 4 سال پیش به همراه جمعی از سینماگران خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم که ایشان توصیه کردند راجع به شهیدانی مانند شهید برونسی و دیگر سرداران جنگ فیلم‌هایی ساخته شود که متعاقب آن صفار هرندی، وزیر ارشاد سابق پیشنهاد ساخت فیلم زندگی شهید برونسی را به من داد که پذیرفتم.

ابراهیم اصغری، تهیه‌کننده فیلم «به کبودی یاس» بیان کرد: اوایل سال گذشته بعد از تحقیقات مفصل، نگارش فیلمنامه به پایان رسید و اواخر تابستان با حمایت بنیاد سینمایی فارابی کلید خورد. به اصرار دوستان سعی کردیم ساخت فیلم را در مدت کوتاهی به انجام برسانیم تا برای جشنواره فیلم فجر آماده شود و بعد از شرکت در جشنواره تدوین مجددی صورت گرفت و فیلم کوتاه شد.

داوود عین‌آبادی، بازیگر نقش شهید برونسی در فیلم «به کبودی یاس» نیز گفت: این فیلم اولین کار سینمایی من بود. قبل از آن در کارهای نمایشی و تئاتر فعالیت می‌کردم.

سپس عبدالله اسفندیاری، مدیر حوزه فیلم‌ معناگرا در بنیاد سینمایی فارابی بیان کرد: این فیلم به لحاظ فنی با کاستی‌هایی همراه است اما نکته مهم‌تر موضوع فیلم است که راجع به یکی از شهدای دفاع مقدس است. ما شهیدان گمنام یا صاحب‌نام زیادی داریم که ناگفته‌های زیادی درباره زندگی آنها وجود دارد. صحنه‌های ساده‌زیستی و مردمی بودن شهدا را که می‌بینیم فکر می‌کنیم افسانه است و فاجعه همینجاست که ما چه کرده‌ایم و چرا آنقدر از این سرداران شهید دور شده‌ایم که آن واقعیت‌های بلورین را امروز به سختی باور می‌کنیم.

اصغری در رابطه با اشاره به سختی‌ها و شیرینی‌های ساخت فیلم «به کبودی یاس»، توضیح داد: در مرحله پیش‌تولید می‌دانستیم که این اولین فیلم واقع‌گرایانه، راجع به یکی از فرماندهان شهید جنگ تحمیلی است و مطمئنا خانواده، دوستان و هم‌رزمان آن شهید هستند و اگر فیلم خلاف واقع پرداخت شود مورد نقد قرار خواهد گرفت و دیگر اینکه می‌خواستیم این واقعیت را باور‌پذیر کنیم.

وی افزود: بخش شهری فیلم را در مشهد فیلمبرداری کردیم و لوکیشن‌های جنگ در شهرک سینمایی دفاع مقدس ضبط شد. یکی از سختی‌های کار این بود که عملیات‌‌هایی که شهید برونسی در آن حضور داشتند بدر، خیبر و چهارراه خندق بود، به طوری که این مناطق عملیاتی در جنوب کشور نیز دیگر وجود ندارند، به طور مثال چهارراه خندق در کشور عراق قرار دارد و توسط بمباران‌های فراوان صدام به کلی تغییر کرده است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم چهارراه خندق را برای اولین بار در شهرک سینمایی دفاع مقدس بازسازی کنیم.

اصغری گفت: مشاور ما برای ترسیم واقعیت‌های زندگی شهید برونسی، معاون این شهید، سردار اخوان بود. او آخرین بازمانده چهارراه خندق است و در آخرین ساعات قبل از شهادت برونسی با او بوده است.

اردکانی درباره معیارهای انتخاب فرم روایت بیان کرد: یکی از انتخاب‌های سخت ما انتخاب فرم روایت بود. ما نمی‌خواستیم با انتخاب روایت خطی از دید دانای کل و قهرمان‌سازی به زندگی شهید برونسی بپردازیم. نمی‌خواستم راجع به شهید غلو کنم چون معتقدم زندگی آن بزرگواران آنقدر ارزشمند است که نیازی به غلو نیست، به همین دلیل فرم روایت متقاطع را انتخاب کردم.

وی افزود: فیلم متشکل از قصه یحیی، ستار، رضا، حامد و شهید برونسی بود که وجه اشتراک همه آنها تأثیرگذاری برونسی بود سرانجام چهار قصه، تبدیل به یک قصه شد و آن را تا آخر پیش بردیم. تلاش من این بود خیلی به سمت غلیظ شدن احساسات نرویم و بگذاریم تماشاگر خودش برونسی را قبول کند.

وی تصریح کرد: در زندگی هر کسی مقاطع مختلفی وجود دارد. زندگی شهید برونسی هم مستثی نیست. دوران نوجوانی، جوانی، مهاجرت از نیشابور به مشهد و... ولی من می‌خواستم ویژگی‌های شخصیتی او را معرفی کنم نه اطلاعات زندگی او را و از این رو چند ماه آخر شهادت او را انتخاب کردم که این مقطع دوران گذشته وی را که تبدیل به خصلت و شخصیت در او شده بود نیز نشان می‌داد.

اسفندیاری درمورد معناگرایی این فیلم توضیح داد: در این فیلم معناگرایی در تحول شخصیت‌ها و اخلاص و ایثار وجود داشت. در صحنه‌ای که ستار میوه مسموم شده را می‌خواهد به برونسی بدهد و دستی که نمی‌دانیم متعلق به کیست بشقاب میوه‌ را پرت می‌کند و بعد می‌بینیم که ستار پسر شهیدش را یک لحظه می‌بیند، البته اگر این‌گونه صحنه‌ها در حالت ابهام باشد اثرگذارتر است.

رضا محمدی مجری و منتقد نیز در پایان این نشست گفت : هم اکنون در سینمای غرب ما شاهد این هستیم که بدون انگیزه و نگاه فردی جنگ را به تصویر می‌کشند و از رسانه سینما برای مظلوم‌نمایی خود و تفکرات سیاسی‌شان بهره می‌گیرند.

وی تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های سینمای دفاع مقدس پرداختن به فرهنگ مقاومت ایثار و شهادت است که آن را از سینمای جنگ در جهان متمایز می‌سازد و تا دیر نشده باید به خاطرات رزمندگان برای ثبت در تاریخ و انتقال به نسل جوان توجه کنیم.